Sheshi “Skënderbeu” si mesazh politik: Pse protesta për UÇK-në në Shkup nuk ishte thjesht tubim emocional

Editorial Flaka

Protesta e sotme në sheshin “Skënderbeu” në Shkup nuk ishte vetëm një grumbullim qytetar me flamuj kuq e zi dhe këngë patriotike. Ajo ishte, mbi të gjitha, një mesazh politik i artikuluar qartë, i drejtuar në disa adresa njëkohësisht: Gjykatës Speciale në Hagë, faktorëve ndërkombëtarë, shteteve të rajonit dhe vetë institucioneve të Maqedonisë së Veriut.

Fakti që pas Prishtinës, Tiranës, Hagës dhe Strasburgut, protesta u zhvendos edhe në Shkup, e kthen këtë reagim në një fenomen gjithëkombëtar, duke e nxjerrë çështjen e ish-krerëve të UÇK-së nga korniza e ngushtë juridike dhe duke e vendosur atë në një kontekst politik, historik dhe identitar.

Ali Ahmeti dhe rikthimi i narrativës politike të UÇK-së

Fjalimi i Ali Ahmetit ishte boshti kryesor politik i protestës. Ai nuk foli thjesht si lider partie, por si bashkëthemelues i UÇK-së, duke rikthyer narrativën themelore të luftës: UÇK-ja si ushtri e popullit, jo si strukturë kriminale.

Në thelb, Ahmeti artikuloi tri teza kyçe:

1. UÇK-ja nuk ka qenë kundër asnjë populli, përfshirë popullin serb, por kundër shtypjes dhe mohimit të lirisë.
2. Procesi në Hagë është politik, sepse po gjykon individë që më pas u bënë faktorë stabiliteti, paqeje dhe ndërtimi institucional në rajon.
3. Protesta nuk është kundër Maqedonisë së Veriut, duke e çmontuar paraprakisht çdo tentativë për ta interpretuar tubimin si provokim ndëretnik.

Kjo qasje nuk ishte rastësore. Ahmeti ndërtoi një diskurs të matur, që synonte të ruajë ekuilibrin mes emocionit kombëtar dhe realitetit politik të një shteti multietnik, duke dërguar mesazh se shqiptarët kërkojnë drejtësi, jo destabilizim.

Hagë: drejtësi apo drejtësi selektive?

Në thelb të protestës qëndron një dilemë që po thellohet gjithnjë e më shumë: a po gjykohet lufta çlirimtare apo individë të veçantë?

Për shumë protestues dhe folës, Gjykata Speciale perceptohet si një instrument i drejtësisë selektive, që po rrezikon të krijojë një barazi të rreme morale mes agresorit dhe viktimës. Në këtë prizëm, akuzat për “shtëpinë e verdhë” dhe “ndërmarrje të përbashkët kriminale” shihen jo vetëm si juridike, por si përpjekje për rishkrim të historisë.

Deklaratat e Hysni Gucatit dhe mesazhet e veteranëve të UÇK-së e forcuan këtë perceptim, duke e cilësuar procesin si politik dhe të ngjashëm me mekanizmat represivë të së kaluarës jugosllave.

Një unitet simbolik që tejkalon kufijtë

Prania e shqiptarëve nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe diaspora e ktheu sheshin “Skënderbeu” në një hapësirë simbolike uniteti kombëtar. Mesazhi ishte i qartë: pavarësisht kufijve shtetërorë, narrativa për UÇK-në mbetet e përbashkët.

Fjalimi i Azgan Haklajt e vendosi këtë luftë në një vijë historike të drejtpërdrejtë me Skënderbeun dhe Lidhjen e Prizrenit, ndërsa dëshmitë emocionale, si ajo e Shqipdona Mazarit, e rikthyen debatin në dimensionin njerëzor: lufta si nevojë për mbijetesë, jo si ambicie politike.

Mesazh për Perëndimin: mirënjohje, por edhe kërkesë për drejtësi

Ndryshe nga protestat radikale, kjo demonstratë nuk ndërtoi narrativë anti-perëndimore. Përkundrazi, mirënjohja për SHBA-në, NATO-n dhe ndërhyrjen ndërkombëtare ishte e theksuar. Por kjo mirënjohje u shoqërua me një kërkesë të qartë morale: mos e kriminalizoni luftën që vetë e mbështetët për të ndalur gjenocidin.

Ky është ndoshta mesazhi më i ndërlikuar politik i protestës: falënderim pa nënshtrim, respekt pa heshtje.

Përfundim: një protestë që flet më shumë për të ardhmen sesa për të kaluarën

Protesta në Shkup nuk ishte vetëm për të shkuarën e UÇK-së, por për mënyrën se si ajo do të kujtohet dhe do të gjykohet në të ardhmen. Ajo ishte një përpjekje për të vendosur një vijë të qartë mes luftës çlirimtare dhe kriminalizimit politik të saj.

Sheshi “Skënderbeu” sot nuk ishte vetëm një hapësirë fizike. Ai u shndërrua në një tribunë politike, ku shqiptarët kërkuan jo imunitet nga drejtësia, por drejtësi pa selektivitet, pa rishkrim historie dhe pa njollosje kolektive. Gazeta Flaka

The post Sheshi “Skënderbeu” si mesazh politik: Pse protesta për UÇK-në në Shkup nuk ishte thjesht tubim emocional appeared first on Flaka, në çdo lajm... .