BEI: Stimulimi i novacionit në të gjithë rajonin e Evropës Qendrore, Lindore dhe Juglindore përballet me sfida të shumta
Në Koferencën Inviso në Vjenë, Banka Evropiane e Investimeve (BEI) ka publikuar një raport tërësor pune që shqyrton gjendjen e novacionit në vendet Qendrore, Lindore dhe Juglindore të BE-së (EQLJL), në kontekstin e diskutimeve të BE-së për konkurrencën afatgjatë. Ky dokument thekson ecurinë e rëndësishme të rajonit në rritjen e kapacitetit të novacionit gjatë dekadës së […]
Në Koferencën Inviso në Vjenë, Banka Evropiane e Investimeve (BEI) ka publikuar një raport tërësor pune që shqyrton gjendjen e novacionit në vendet Qendrore, Lindore dhe Juglindore të BE-së (EQLJL), në kontekstin e diskutimeve të BE-së për konkurrencën afatgjatë. Ky dokument thekson ecurinë e rëndësishme të rajonit në rritjen e kapacitetit të novacionit gjatë dekadës së fundit, duke trajtuar gjithashtu sfidat e vazhdueshme që kërcënojnë rritjen dhe konkurrencën e tij. Stimulimi i novacionit në të gjithë rajonin e EQLJL-së përballet me sfida të shumta, shumë prej të cilave nuk janë unike për rajonin, transmeton Portalb.mk.
Këto sfida përfshijnë rritjen e disponueshmërisë së aftësive të nevojshme për novacion, sigurimin e kapitalit adekuat të rrezikut, miratimin e teknologjive të fundit, të gjitha duke përmirësuar mjedisin e përgjithshëm të biznesit. Mungesa e fuqisë punonjëse tashmë po shtyn disa firma të zhvendosin aktivitetet e tyre të novacionit nga veriu dhe perëndimi i BE-së në rajonin e EQLJL-së dhe brenda rajonit të EQLJL-së në zonat e tij më pak të zhvilluara.
“Konvergjenca kërkon mbështetje të konsiderueshme për investimet e novacionit, duke përfshirë rritjen e kërkim-zhvillimit dhe aftësitë e punonjësve, në rajonin e EQLJL-së. Kjo është arsyeja pse, në BEI, ne jemi të përkushtuar të mbështesim peizazhin e novacionit në vendet e EQLJL-së. Bashkëpunimi ynë me aktorët vendas dhe partnerët ndërkombëtarë nga sektori publik dhe privat është thelbësor për tejkalimin e barrierave ndaj novacionit dhe për të siguruar që rajoni të mund të konkurrojë në një shkallë botërore”, tha Kyriakos Kakouris, zëvendëskryetar i BEI-t.
Raporti i punës zbulon se bizneset në rajonin e EQLJL-së kanë dyfishuar personelin e tyre të kërkim-zhvillimit dhe ka rritur investimet në pronësi intelektuale nga 10% në 12% gjatë dekadës së fundit; për më tepër, produktiviteti i punës në rajon, me 1,9% në vit, u rrit ndjeshëm më shumë se në Evropën Veriore dhe Perëndimore gjatë dekadës së fundit. Megjithatë, ekonomitë e EQLJL-së ende përballen me një mungesë të madhe aftësish. Veç kësaj, vetëm tetë nga 2500 investitorët më të mëdhenj në botë për kërkim-zhvillim kanë selinë qendrore në rajonin e EQLJL. Vetëm Gjermania ka paraqitur rreth 25 000 patenta në Zyrën Evropiane të Patentave në vitin 2023 (krahasuar me vetëm 1600 në rajonin e EQLJL).
Raporti thekson gjithashtu se shpenzimet për kërkim-zhvillim në rajonin e EQLJL-së janë rreth gjysma e atyre në veri dhe perëndim të BE-së, me bizneset në EQLJL që shpenzojnë vetëm 0,8% të PBB-së për kërkim-zhvillim krahasuar me 1,8% në rajonet e tjera. Aktivitetet e novacionit në EQLJL janë të përqendruara kryesisht në prodhim, informatikë dhe farmaceutikë, me pabarazi të konsiderueshme midis firmave dhe zonave gjeografike. Ndërsa rritja e produktivitetit në rajon ka tejkaluar atë në BE-në veriore dhe perëndimore, tendencat e fundit po tregojnë shenja ngadalësimi.
“Forcimi i novacionit është thelbësor për rritjen e standardeve të jetesës dhe për forcimin e pozicionit konkurrues të rajonit të EQLJL-së”, tha Debora Revoltella, kryeekonomiste e BEI-t. “Gjetjet tona theksojnë nevojën për politika të profilizuara për të përmirësuar disponueshmërinë e fuqisë punonjëse të kualifikuar dhe sigurimin e kapitalit adekuat të rrezikut (për shembull kapitali sipërmarrës), të cilat janë thelbësore për nxitjen e rritjes së nxitur nga novacioni dhe përmirësimin e modelit të rritjes së rajonit.”
Panelet e përfshira në raport ofrojnë një përmbledhje të karakteristikave specifike të novacionit për një vend, duke ilustruar sesi sektorët me kërkime intensive kontribuojnë ndjeshëm në rritjen e PBB-së në vende të ndryshme të EQLJL-së.
Raporti i punës është pjesë e një studimi të përbashkët në lidhje me konkurrencën e EQLJL-së i Oesterreichische Nationalbank (OeNB), Institutit të Vjenës për Studime Ekonomike Ndërkombëtare (WIIW) dhe Bankës Evropiane të Investimeve (BEI).
Kujtojmë se në Anketën e huadhënies bankare në Evropën Qendrore, Lindore dhe Juglindore (EQLJ) të Banka Evropiane të Investimeve publikoi thuhej se bankat presin të shohin rritje të kërkesës nga klientët për kredi në të gjitha kategoritë, ku kërkesa për kredi hipotekare pritet të ketë rritjen më të fortë dhe investimet e korporatave pritet të rimëkëmben pas një periudhe rritjeje të ngadaltë.
