Flaka analizon – A u konvenon shqiptarëve një njësi zgjedhore në Maqedoninë e Veriut?

Çështja e ndryshimit të modelit zgjedhor nga disa njësi në një njësi të vetme zgjedhore është aktualizuar sërish në debatin politik në Maqedoninë e Veriut. Propozimi që u bë nga kryeministri Hristijan Mickoski për një njësi zgjedhore të kombinuar me votën e diasporës jashtë përfaqësive diplomatike, hap diskutime të thella mbi përfitimet dhe rreziqet për komunitetin shqiptar në vend.

Përparësitë për shqiptarët:

1. Barazi në vlerën e votës:

Aktualisht, modeli me disa njësi (6 njësi zgjedhore) ndihmon partitë më të mëdha maqedonase në shpërndarjen më efikase të mandateve, ndërsa partitë shqiptare shpesh përballen me humbje votash në zona me përqendrim të ulët shqiptarësh. Një njësi e vetme do të siguronte që çdo votë, pavarësisht nga vendndodhja, të ketë peshë të barabartë në ndarjen e mandateve.

2. Hapësirë për alternativë politike:

Një njësi kombëtare do të krijonte më shumë mundësi për parti më të vogla ose të reja shqiptare që kanë përkrahje të shpërndarë gjeografikisht. Kjo mund të rrisë pluralizmin politik brenda spektrit shqiptar.

3. Mundësi për bashkëpunim të zgjeruar shqiptar-maqedonas:

Partitë që synojnë bashkëpunime ndër-etnike do të kenë më shumë hapësirë për të ndërtuar platforma gjithëpërfshirëse, duke u votuar në gjithë territorin.

Rreziqet për shqiptarët:

1. Ulje e numrit të garantuar të mandateve në rajonet tradicionale shqiptare:

Aktualisht, partitë shqiptare kanë baza të sigurta në disa njësi, si në njësinë 5 dhe 6 (Tetovë, Gostivar, Dibër, Kërçovë, Strugë). Kalimi në një njësi unike rrezikon këtë dominancë, pasi numri i deputetëve do të varet nga totali i votave, ku shqiptarët përbëjnë rreth 20-25% të popullsisë.

2. Humbje për partitë tradicionale shqiptare:

Modeli i ri mund të ulë përfaqësimin e partive të mëdha shqiptare që mbështeten në bastione lokale. Në një konkurrencë të gjerë, ato mund të humbin vota ndaj alternativave më të reja ose më fleksibile.

3. Fuqizim i nacionalizmit maqedonas në skenën qendrore:

Në një njësi të vetme, partitë maqedonase nacionaliste do të përfitojnë nga vota të përqendruara dhe mobilizim më i madh nëpër rajone homogjene, duke shtuar ndikimin e tyre në Kuvend, ndonjëherë në dëm të balancës etnike.

Çështja e diasporës

Nëse miratohet që diaspora të votojë jashtë përfaqësive diplomatike, do të rritej ndjeshëm pjesëmarrja e saj. Megjithatë, mbetet e paqartë si do të shpërndahen mandatet e diasporës në një njësi unike. Nëse nuk ndahen veçmas, votat e diasporës mund të ndikojnë indirekt në rezultatet në dëm të komuniteteve që jetojnë në vend – përfshirë shqiptarët.

Si përfundim: Një njësi zgjedhore mund të jetë përparim demokratik, por vetëm nëse shoqërohet me garanci për përfaqësimin e drejtë të komuniteteve etnike, përfshirë shqiptarët. Kjo mund të arrihet përmes:

• Kote të garantuara për komunitetet joshumicë;

• Sisteme proporcionale me prag të ulët për hyrje në Kuvend;

• Rregulla të qarta për shpërndarjen e votave të diasporës.

Përndryshe, pa këto garanci, modeli i një njësie të vetme rrezikon të ulë përfaqësimin politik të shqiptarëve, duke i përjashtuar ata nga pjesëmarrja reale në qeverisjen qendrore. Prandaj, komuniteti shqiptar dhe përfaqësuesit e tij duhet të jenë proaktivë, të mos e refuzojnë modelin apriori, por të kërkojnë kushte të barabarta dhe mekanizma mbrojtës në çdo reformë zgjedhore. Flaka Media

The post Flaka analizon – A u konvenon shqiptarëve një njësi zgjedhore në Maqedoninë e Veriut? appeared first on Flaka, në çdo lajm... .