Ja çka bëri UÇK-ja, z. Ibrahimi!

Editorial Flaka

Pas luftës së vitit 2001 në Maqedoninë e Veriut (atëherë Maqedonia), Ushtria Çlirimtare Kombëtare (UÇK) dhe Ali Ahmeti luajtën një rol kyç në ndryshimin e statusit politik, juridik dhe shoqëror të shqiptarëve në këtë shtet. Lufta, e cila zgjati nga shkurti deri në gusht 2001, çoi në Marrëveshjen e Ohrit, një marrëveshje politike që i dha fund konfliktit dhe solli ndryshime të rëndësishme për shqiptarët. Ja cilat janë disa nga ndikimet kryesore:

1. Marrëveshja e Ohrit (13 gusht 2001)

Ky dokument është rezultati më i rëndësishëm i konfliktit të vitit 2001 dhe përfaqëson kontributin më të madh të UÇK-së dhe Ali Ahmetit në statusin e shqiptarëve.

Pikat kyçe të Marrëveshjes:

Njohja e gjuhës shqipe si gjuhë zyrtare në nivel komunal dhe, më pas, me ndryshime të mëvonshme, edhe në nivel shtetëror aty ku shqiptarët përbëjnë mbi 20% të popullsisë.

Përfaqësimi i drejtë dhe proporcional i shqiptarëve në institucionet shtetërore (ushtri, polici, administratë publike, gjyqësor).

Zgjerimi i të drejtave të vetëqeverisjes lokale për komunat me shumicë shqiptare.

E drejta për arsim në gjuhën shqipe, duke përfshirë edhe legalizimin e Universitetit të Tetovës si institucion publik.

2. Krijimi i Bashkimit Demokratik për Integrim (BDI)

Pas përfundimit të konfliktit, Ali Ahmeti formoi partinë politike BDI në vitin 2002, e cila që atëherë ka qenë forca politike dominante në mesin e shqiptarëve në Maqedoni.

BDI ka qenë pjesë e shumicës parlamentare dhe e qeverisë për shumicën e kohës që nga viti 2002.

Kjo ka mundësuar që çështjet shqiptare të trajtohen në nivel institucional, pa pasur nevojë për konflikt të armatosur.

3. Përfaqësimi politik dhe institucional

Sot shqiptarët janë zëvendëskryeministra, ministra, deputetë, dhe drejtojnë institucione kyçe në shtet.

Rritja e përfaqësimit në polici, ushtri, shërbime sekrete dhe administratë publike është një nga arritjet më konkrete.

4. Ndryshimi i Kushtetutës

Pas Marrëveshjes së Ohrit, Kushtetuta e Maqedonisë u ndryshua për të:

Hequr konceptin e “kombit shtetformues vetëm maqedonas”

Pranuar shqiptarët dhe komunitetet e tjera si pjesë përbërëse të shtetit

5. Ndikimi në identitetin shtetëror

Shqiptarët nuk trajtohen më si pakicë etnike, por si komunitet shtetformues, me të drejtë për simbole kulturore, flamur dhe përfaqësim të barabartë.

Në shumë komuna me shumicë shqiptare, përdoren simbolet kombëtare shqiptare në mënyrë legale.

6. Përmirësimi i të drejtave sociale dhe arsimore

Hapja dhe zhvillimi i institucioneve arsimore në gjuhën shqipe.

Universiteti i Tetovës është tashmë një institucion publik.

Universiteti i Evropës Juglindore në Tetovë është gjithashtu një hap i rëndësishëm për arsimin multietnik dhe evropian në rajon.

Krijimi i Universitetit të ri Nënë Tereza.

Në thelb, UÇK dhe Ali Ahmeti, përmes luftës dhe pastaj përmes angazhimit politik në BDI, arritën të transformojnë pozitën e shqiptarëve nga një status i margjinalizuar në një partner shtetformues në Maqedoninë e Veriut. Kjo është konsideruar si një nga shembujt më të rëndësishëm të zgjidhjes së konflikteve etnike nëpërmjet marrëveshjes dhe integrimit politik.

The post Ja çka bëri UÇK-ja, z. Ibrahimi! appeared first on Flaka, në çdo lajm... .