Pastrimi i deponisë së vogël të lindanit në OHIS do të vazhdojë në prill, deri në atëherë do të hetohet se sa para duhen për ta përfunduar atë

Gjatë muajit mars, Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor do të bëjë ekzaminimin e planifikuar se sa lindan përmban ende deponia e vogël në OHIS. Gjatë kësaj periudhe do të kryhet kampionimi i synuar i dy pishinave të mbetura të deponisë dhe hapësirës ndërmjet tyre. Qëllimi është të sigurohen të dhëna për të vlerësuar se […]

Mars 3, 2025 - 19:00

0 4

Pastrimi i deponisë së vogël të lindanit në OHIS do të vazhdojë në prill, deri në atëherë do të hetohet se sa para duhen për ta përfunduar atë

Gjatë muajit mars, Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor do të bëjë ekzaminimin e planifikuar se sa lindan përmban ende deponia e vogël në OHIS. Gjatë kësaj periudhe do të kryhet kampionimi i synuar i dy pishinave të mbetura të deponisë dhe hapësirës ndërmjet tyre. Qëllimi është të sigurohen të dhëna për të vlerësuar se sa para do të nevojiten për të përfunduar pastrimin e deponisë së vogël. Nga aty thonë se ky është një aktivitet i domosdoshëm para se të vazhdohet puna në terren, pasi përvoja e mëparshme e pastrimit të pishinave në venddepozitim ka treguar se në to ka pasur 25 përqind më shumë lindan sesa sasitë e supozuara, raporton Meta.mk, transmeton Portalb.mk.

“Vlerësimi fillestar konstatoi se deponia e vogël përbëhej nga pesë bazene betoni, me sipërfaqe të përafërt 1250 metra katrorë dhe vëllim 1212 metër kub. Sipas vlerësimit, deponia e vogël përmban 1601 ton mbetje HCH, 4060 ton tokë të kontaminuar me HCH dhe 1000 ton beton. Pishinat janë relativisht të barabarta në madhësi, me përmasa afërsisht 30 x 4 x 2.5 metra secila. Pastrimi i mëparshëm i deponisë së vogël, megjithatë, tregoi se sasitë aktuale të mbetjeve të HCH në tre basenet e para ishin 25 përqind më të larta se sa ishte parashikuar”, bën me dije Ministria.

Deri më tani, me fondet e Fondit Multipartner të siguruar nga burime të ndryshme, përfshirë buxhetin e shtetit, ka përfunduar pastrimi i dy pishinave të para dhe rreth 75 përqind e pishinës së tretë. Në periudhën e ardhshme, me paratë e Qeverisë, UNOPS do të vazhdojë me aktivitetet e rehabilitimit dhe do të përfundojë 25 përqind të mbetur të grupit të tretë. Për më tepër, rezultatet e marra nga kampionimi i deponisë pritet të japin të dhëna se sa fonde totale do të nevojiten për të pastruar plotësisht të gjithë deponinë e vogël.

Ndërkohë, Ministria bën me dije se UNOPS po punon edhe për përfundimin e tenderit për përzgjedhjen e një kompanie që do të duhet të vazhdojë pastrimin e kësaj pike të rrezikshme mjedisore dhe puna në terren pritet të nisë në tremujorin e dytë. Pastrimi i pishinave deri më tani është bërë nga kompania greke “Polieko”, e cila është përzgjedhur përmes tenderave që janë kryer për çdo pishinë individualisht.

“Pas nënshkrimit të aneksit të Marrëveshjes me Ministrinë e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor në dhjetor të vitit 2024, UNOPS filloi një proces prokurimi me qëllim të punësimit të një ofruesi të kualifikuar të shërbimeve për të kryer punë operative. Pasi të kenë përfunduar procedurat e brendshme të prokurimit, UNOPS do të informojë Ministrinë për rezultatin. Derisa të përfundojë procesi konkurrues, është e pamundur të përcaktohet nëse ofruesi i shërbimit do të ndryshojë apo do të mbetet i njëjtë”, thonë nga Ministria.

Pastrimi i lindanit nga OHIS filloi në shtator 2021, dhe lindani i mbledhur transportohet dhe shkatërrohet në Tredy në Francë, ndërsa dheu i kontaminuar me HCH transportohet në objektin Indaver në Gjermani. Në oborrin e OHIS-it, pikërisht pranë atij të vogël, ndodhet edhe një vendgrumbullim i madh me lindan, i cili supozohet të ketë rreth 50 mijë tonë lindan. Përveç këtyre dyve, lindani është i groposur edhe në zonën e Pelenicës afër Draçevës, ku shtrihen rreth 40 mijë tonë HCH të pastër dhe 6500 tonë të tjera HCH të përzier, së bashku me mbetjet e një fabrike qelqi.

Fabrika e lindanit funksionoi nga viti 1964 deri në vitin 1977, kur prodhimi u mbyll për arsye mjedisore. Në atë periudhë janë prodhuar rreth 2.800 tonë lindan, që kanë rezultuar në rreth 25.000 ton izomerë joaktive, të cilat janë shpërndarë në mënyrë të papërshtatshme dhe që ende janë rrezik për ndotjen e ajrit, ujit dhe tokës në Shkup. Deri para pak kohësh në OHIS ruheshin 64 tonë dhjetëra kimikate të tjera të rrezikshme, të cilat në dy vite, në gjithsej shtatë eksporte mbetjesh kimike, u çuan për asgjësim në disa vende.