“Thirre Klintonin”, fëmijët, rrugët dhe bizneset me emra që nderojnë heronjtë e Kosovës
Viti 1999 kishte sjellë shumë të papritura për Sami Begollin, që në atë kohë ishte 24 vjeç. Përshkallëzimi i dhunës në luftën e fundit në Kosovë e kishte detyruar atë ta linte shtëpinë e tij si refugjat. Fillimisht në Bllacë për një javë, pastaj në Stankovec të Maqedonisë së sotme të Veriut për një muaj, […]
Viti 1999 kishte sjellë shumë të papritura për Sami Begollin, që në atë kohë ishte 24 vjeç.
Përshkallëzimi i dhunës në luftën e fundit në Kosovë e kishte detyruar atë ta linte shtëpinë e tij si refugjat.
Gjatë gjithë kësaj kohe, Samiu e hiqte mallin për shtëpinë me shpresën se do të kthehej atje së shpejti.
“Ka qenë ndjenjë e papërshkrueshme kur jemi kthyer. S’na shkonte në mendje as të hamë e as të pimë nga gëzimi që jemi kthyer”, thotë ai për Radion Evropa e Lirë.
Gjatë muajve të tij si refugjat, Samiu gjente ngushëllim në një fjali që thotë se e kishte dëgjuar nga shefi i atëhershëm i Misionit Verifikues të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE), William Walker.
“Herën tjetër do të kthehem e do të hyj pa pasaportë”, mban mend Begolli ta ketë dëgjuar Walkerin të ketë thënë atëkohë, pasi ishte shpallur person i padëshirueshëm nga ish-Republika Federale e Jugosllavisë.
Për këtë arsye, sapo u kthye në Kosovë në shtator të vitit 1999, familja e tij hapi një punëtori e dyqan mobiliesh dhe e emëroi atë për nder të Walkerit.
Gjatë muajve të tij si refugjat, Samiu gjente ngushëllim në një fjali që thotë se e kishte dëgjuar nga shefi i atëhershëm i Misionit Verifikues të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE), William Walker.
“Herën tjetër do të kthehem e do të hyj pa pasaportë”, mban mend Begolli ta ketë dëgjuar Walkerin të ketë thënë atëkohë, pasi ishte shpallur person i padëshirueshëm nga ish-Republika Federale e Jugosllavisë.
Për këtë arsye, sapo u kthye në Kosovë në shtator të vitit 1999, familja e tij hapi një punëtori e dyqan mobiliesh dhe e emëroi atë për nder të Walkerit.
Pas kësaj masakre, në mars të atij viti, NATO sulmoi caqet ushtarake policore në ish-Jugosllavi.
Pas 78-ditësh sulme, bombardimet u ndërprenë më 10 qershor, me nënshkrimin e Marrëveshjes së Kumanovës.
Me këtë marrëveshje, të negociuar mes NATO-s dhe zyrtarëve të atëhershëm ushtarakë jugosllavë, forcat serbe u tërhoqën nga Kosova dhe u mundësua kthimi në shtëpitë e tyre i më shumë se 800.000 refugjatëve e personave të zhvendosur brenda dhe jashtë Kosovës.
Kjo bëri që personat, të cilët atëkohë ishin më të zëshëm në kërkesën për përfundimin e luftës në Kosovë, të merrnin mirënjohje nga qytetarët e Kosovës për kontributin e tyre.
Në këtë listë hyjnë personalitete që 25 vjet më parë mbanin pozita të larta politike, si: ish-presidenti i SHBA-së, Bill Clinton; ish-kryeministri i Britanisë së Madhe, Tony Blair; ish-sekretarja amerikane e Shtetit, Madeleine Albright; ish-shefi ushtarak i NATO-s, Wesley Clark; e ish-zëdhënësi i NATO-s, Jamie Shea.
Autoshkolla, dyqane rrobash, artistë të tatuazheve, biznese që merren me shitjen e veturave dhe që kryejnë shërbime hidraulike. Të gjitha këto biznese të shpërndara nëpër qytetet e Kosovës mbajnë emrat e këtyre personaliteteve.
Në mesin e tyre është edhe kompania “Klintoni SHPK” në Klinë.
Edhe pse e drejtuar që nga viti 1999 nga Shkëlqim Bojaj, të gjithë i referohen asaj me emër tjetër.
“Me emër s’na thërret askush. Të gjithë thonë ‘ata Klintonët, ata Klintonët’. Për shembull, dikujt i dëmtohen gypat e ujit, krejt thonë ‘merre Klintonin’”, tregon Shkëlqimi për Radion Evropa e Lirë.
Në mesin e tyre është edhe kompania “Klintoni SHPK” në Klinë.
Edhe pse e drejtuar që nga viti 1999 nga Shkëlqim Bojaj, të gjithë i referohen asaj me emër tjetër.
“Me emër s’na thërret askush. Të gjithë thonë ‘ata Klintonët, ata Klintonët’. Për shembull, dikujt i dëmtohen gypat e ujit, krejt thonë ‘merre Klintonin’”, tregon Shkëlqimi për Radion Evropa e Lirë.
Atëherë, familja e tij ishte ndarë në gjysmë: babai kishte mbetur i plagosur në Kosovë, ndërsa ai dhe pjesa tjetër e familjes kishin shkuar si refugjatë në Shqipëri. Vetëm pas çlirimit të Kosovës, familja arriti të bashkohej sërish.
“Ishte moment shumë i lumtur. Pastaj, babai e ka dashur gjithmonë Clintonin”, thotë Shkëlqimi.
Në Prishtinë, në sheshin e emëruar për nder të Clintonit ndodhet edhe një shtatore e tij, ndërsa aty afër është hapur edhe një dyqan rrobash i emëruar Hillary, për nder të Zonjës së Parë të atëhershme të SHBA-së, Hillary Clinton.
Në kryeqytet, para pesë vjetësh ishte zbuluar edhe një shtatore e Albrightit, ndërsa një vit më vonë, Prishtinës iu shtua edhe shtatorja e ish-senatorit amerikan, Bob Dole.
Në vitin 1990, Dole udhëhoqi një delegacion të SHBA-së në Kosovë – vizitë e cila, siç tha më vonë vetë Dole, “ishte fillimi i një rrugëtimi drejt pavarësisë për popullin e Kosovës”.
Në Ferizaj, ndërkaq, rrugët e emëruara për nder të Clarkut dhe Sheas çojnë drejt qendrës së qytetit, ku ndodhet edhe sheshi “Tony Blair”. Aty së shpejti pritet të vendoset edhe një shtatore e tij.
Por, përveç shtatoreve, rrugëve e emërimit të bizneseve, kontributi i këtyre personave është shënuar edhe në një mënyrë tjetër në Kosovë: duke emëruar fëmijët për nder të tyre.
