Kundërspin: 2017 nuk krahasohet me vitet e krizës energjetike

Krahasimi shumë i lehtë i vitit 2017 me vitet kur kriza energjetike mbërtheu të gjithë botën, veçanërisht Evropën, është i papërshtatshëm dhe spin. Është pothuajse e pamundur që të mos ketë pasur krim dhe korrupsion, por një pjesë e madhe e borxhit në të cilin u gjend ESM ishte edhe për shkak të çmimeve tepër të larta të energjisë elektrike që duhej të importohej, sepse në ato vite, si më parë, energjia bazë nuk mbulonte as 2/3 e konsumit në vend dhe qeveria duhej të subvenciononte faturat që të mos vuanin familjet, shkruan Vërtetmatësi.

Shkruan: Teofil Blazhevski

Deputeti nga radhët e VMRO-DPMNE-së, Brane Petrushevski, në një konferencë për media të partisë prezantoi një qëndrim në të cilin verehet spin:

Spin: SDS shkatërroi kompanitë e energjisë. Dhe si pasojë, energjia elektrike në kohën e tyre u rrit me mbi 50%.

EMV kishte mbetur në vitin 2017 me 20 milionë euro në llogari, por në vitin 2024 kur VMRO-DPMNE erdhi në pushtet e gjeti me një deficit prej 80 milionë eurosh.

Qeveria e SDS-së për 7 vite nuk ka ndërtuar asnjë objekt të ri energjetik dhe nga llogaria buxhetore në EMV janë transferuar mbi 370 milionë euro.

Është i dukshëm operacioni i pandershëm i Qeverisë së SDS-së, e cila për hir të përfitimit të biznesit të individëve organizoi importe të shtrenjta të qymyrit dhe energjisë elektrike. Miliona euro nga paratë e njerëzve janë shpenzuar për hir të marrëveshjeve të biznesit të disave dhe të gjitha këto i ka paguar populli jo vetëm nga buxheti, por edhe nga faturat më të shtrenjta të energjisë elektrike.

Aktiviteti kriminal në industrinë e energjisë i është dhënë fund. Do të ketë përgjegjësi. Dhe menaxhmenti i ri i EMV është duke punuar në konsolidimin e ndërmarrjes.

[Burimi: VMRO-DPMNE – Brane Petrushevski/press – data: 24.11.2024]

Kundërspin: Deputeti Petrushevski, në qëndrimin e tij për politikat energjetike të koalicionit të mëparshëm qeverisës në fushën e energjetikës, ka shprehur dy spine të përgjithshme të së vërtetës kur ka krahasuar vitin 2017 dhe vitet pas saj, por edhe se LSDM nuk ka ndërtuar asnjë objekt të vetëm energjetik në shtatë vite të qeverisjes. Kishte të paktën një edhe pse i vogël, impianti fotovoltaik Oslomej 1.

Ndoshta në vitin 2017, pasi LSDM-ja dhe BDI-ja morën pushtetin në qershor, realisht në llogarinë e EMV-së shtetërore ishin 20 milionë euro, e ndoshta tani EMV-ja ka apo ka pasur 80 milionë euro borxh. Ndoshta ishte vërtet për fitimet e biznesit të individëve që u organizuan importe të shtrenjta të qymyrit dhe energjisë elektrike. Publiku pret që të dhëna të tilla të konfirmohen nga autoritetet ligjzbatuese dhe në proceset gjyqësore.

Megjithatë, viti 2017 dhe vitet pasardhëse dhe veçanërisht kriza e madhe energjetike që përfshiu botën afër fundit të vitit 2021 dhe gjithë 2022, deri tani, me ulje të vogla çmimesh dhe normalizim të tregut, nuk mund të krahasohet me vitin 2017.

Publiku, jo shumë kohë më parë që nuk e mban mend – se për më shumë se një dekadë çmimi i një megavat orë energji elektrike ishte 50-60 euro në bursat evropiane, që çmimi i energjisë vendase ishte në fillim tre, pastaj pesë denarë për kilovat dhe se nuk kishte blloqe të konsumatorëve dhe zgjidhje të ngjashme. Vetëm si shembull – këtu është titulli dhe nëntitulli i lajmeve të Bloomberg Adria nga gushti 2022: Çmimi i energjisë elektrike thyen rekorde – i kaloi 500 euro dhe nëntitujt: 

Sot në bursën e Lajpcigut një megavat orë ka arritur në 502 euro. Kjo është një rritje prej rreth 500 për qind në një vit. Rritje me 6.5 për qind ka edhe çmimi i gazit, që është rritja më e madhe ditore që nga fillimi i muajit mmars.

Një vit më vonë, në qershor 2023, e njëjta media shkruan: Maqedonia është e varur, nuk ka paqe me çmimin e rrymës dhe gazit – ende 

Vitin e kaluar në gusht, çmimi në bursën hungareze i kaloi 800 euro për megavat-orë. Fatures për gusht 2023 arrijnë në 132 euro për megavat-orë.

Një qetësi e vogël shihet tashmë në vjeshtën e vitit 2023 për shkak të rritjes së prodhimit gjatë ditës nga burimet e ripërtëritshme të energjisë, fotovoltaikët, pohojnë të njëjtat media tashmë në tetor të vitit 2023, kur Bursa maqedonase e energjisë elektrike ka disa muaj që punon aktivisht.

Në të njëjtën kohë, Qeveria e mëparshme mbështeti politikën e lehtësimit të dhënies së lejeve për ndërtimin e impianteve fotovoltaike.

Nga 1 janari 2022 deri më 28 shkurt të këtij viti, në vend ka termocentrale të reja diellore fotovoltaike me kapacitet total të instaluar prej 181.2 megavat nga burimet e rinovueshme që mund të plotësojnë nevojat e 72.500 familjeve me konsum mesatar të energjisë elektrike, bëri të ditur Komisioni Rregullator i Energjisë dhe shërbimet e ujit.

Nga atje thonë se në dy muajt e parë të këtij viti janë 88 termocentrale të reja fotovoltaike me kapacitet prej 29 megavat për prodhimin e energjisë elektrike që kanë marrë licenca për punë – thuhet në lajmin e Meta.mk të publikuar në 4 Mars, 2023. 

Një vit më vonë, në maj 2024, Radio Evropa e Lirë shkruan një artikull me titull: Investimet në energjinë diellore çuan në importe të ulëta rekord të energjisë elektrike. Në tekst ndër të tjera thuhet:

Por pavarësisht pretendimeve të prodhuesve për vështirësi në marrjen e licencave, Komisioni Rregullator i Energjisë thotë se një numër i madh licencash për termocentrale fotovoltaike janë dhënë gjatë vitit të kaluar, por edhe në vitin 2024.

Si rezultat, importet e energjisë elektrike janë ulur në një rekord prej 2.74 për qind në vitin 2023, nga rreth 30 për qind vite më parë.

Prodhimi i energjisë elektrike nga fotovoltaikët është rritur për 300 për qind, thotë KRE.

Nëse marrim parasysh se asnjë elitë politike në pushtet nuk ka guxuar të investojë në një kapacitet të madh për prodhimin e energjisë bazë, as në një kapacitet të madh për prodhimin e energjisë nga burimet e rinovueshme, për shembull Çebren dhe Galishte, është fare e qartë se një pjesë e madhe e pozitives së EMV-së në 2017 dhe vrima prej 80 milionë eurosh që ka tani, është edhe për shkak të rrethanave objektive në të cilat shteti duhej të importonte energji elektrike të shtrenjtë dhe qymyr të shtrenjtë, sepse prodhimi vendas nuk ekzistonte në masë të mjaftueshme dhe e njëjta ishte dhe është ende e shtrenjtë.

Shteti ende importon energji elektrike dhe kriza ekziston dhe kryeministri në deklaratën e fundit tha se po luftojnë fort për të parandaluar goditjen e çmimit dhe rritjen e çmimit të energjisë elektrike me mbi 3 për qind. Ende nuk është ndërtuar një objekt i madh dhe ekspertët paralajmërojnë se vendi mund të përfitojë vetëm nëse është një investim shtetëror. Ka ende importe dhe çmimet po rriten sërish.

Prandaj, krahasimi shumë i lehtë i shifrave nga viti 2017 dhe humbjeve të Petrushevskit është spin dhe i mungon konteksti.