Llazarova-Trajkovska: Nëse procedura në vend përshpejtohet, mund të zgjidhet gjykatës i ri për në Strasburg deri në fund të janarit

Mandati i gjyqtarit aktual nga vendi në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut (GJEDNJ) në Strasburg, Jovan Ilievski, përfundon më 31 janar dhe procedura për zgjedhjen e pasardhësit të tij është duke u zhvilluar. Qeveria ka formuar një komision të ri për të propozuar kandidatë për këtë pozicion pasi nuk i ka pranuar propozimet e para, por dilema mbetet nëse ka kohë të mjaftueshme për të zgjedhur gjyqtar të ri, duke pasur parasysh se Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës ka seancë plenare nga 26 deri më 30 janar 2020, transmeton Portalb.mk.

“Ndoshta ka kohë për të paraqitur një listë nëse puna është përfunduar në shtëpi, nëse komisioni kombëtar e përfundon punën e tij”, tha Mirjana Llazarova-Trajkovska, gjyqtare në Gjykatën Supreme dhe nënkryetare e Panelit Këshillues brenda Këshillit të Evropës.

Në një intervistë me emisionin “360 Gradë” të RTM 1, ajo tha se procedura varet nga dinamika dhe cilësia e propozimeve që do të dorëzohen:

“Nëse dinamika këtu përshpejtohet, nëse lista që do të arrijë në Panelin Këshillues është e mirë, që do të thotë nëse nuk ka kthime të kandidatëve, nëse nuk ka vërejtje në lidhje me një ose dy kandidatë, atëherë ka kohë. Megjithatë, nëse kjo procedurë këtu bëhet më e ndërlikuar, nëse ka kthim nga Paneli Këshillues, atëherë do të duhet pak më shumë kohë.”

Nëse procedura zgjatet, gjyqtari aktual Jovan Ilievski do të vazhdojë të kryejë funksionin e tij derisa të zgjidhet një i ri.

Duke vepruar kështu, Llazarova-Trajkovska shtoi se do të përjashtohet nga vendimmarrja brenda Panelit Këshillues me shtatë anëtarë, pasi vjen nga i njëjti vend.

Procedura për zgjedhjen e një gjyqtari nga Maqedonia e Veriut në GJEDNJ në Strasburg zhvillohet në disa faza – së pari komisioni vendas zgjedh kandidatët, Qeveria përcakton listën, pas së cilës Paneli Këshillues në Këshillin e Evropës kontrollon nëse plotësohen kushtet themelore, dhe më pas Komiteti i Asamblesë Parlamentare zhvillon intervista me kandidatët. Vendimi përfundimtar merret nga seanca plenare e Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës, me propozim të Komitetit.

Lidhur me faktin se Qeveria nuk e ka përcaktuar listën fillestare me tre emrat e propozuar — Jordan Apostolski (avokat), Gabriela Gajdova (gjyqtare e apelit) dhe Lençe Ristoska (prokurore në Prokurorinë Publike në Shkup dhe ndërlidhëse me Eurojust), Llazarova-Trajkovska thotë se Qeveria duhet të shpjegojë çdo vendim në detaje:

“Vendimi për të vazhduar në këtë mënyrë do të vlerësohet nga Paneli Këshillues dhe kur të dërgohet ndonjë listë, këto faza të procedurës do të duhet të përshkruhen dhe arsyet pse procedura u përfundua ashtu siç u përfundua do të duhet të deklarohen.”

Sipas saj, transparenca dhe drejtësia janë thelbësore në procesin zgjedhor kombëtar:

“Transparenca në procedurë do të thotë publikim në kohë të konkursit, një kohëzgjatje mjaftueshëm të gjatë në mënyrë që të gjitha palët e interesuara të mund të informohen dhe procedurë e drejtë, pra ndërtimi i kritereve mbi bazën e të cilave do të zgjidhen kandidatët.”

Kriteret, thotë ajo, janë të përcaktuara në Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe më shpesh preferencë u jepet gjyqtarëve nga gjykatat e larta ose profesorëve që janë dalluar në mbrojtjen e të drejtave të njeriut.

“Prokurorët janë shumë të rrallë dhe kjo gjithmonë lidhet me ndonjë karrierë tjetër. Diku mbi 50% janë gjyqtarë nga gjykatat e larta, rreth 35% janë profesorë…”, tha ajo, duke shtuar se Paneli Këshillimor vlerëson veçanërisht biografitë që tregojnë aktivitet në organizatat ndërkombëtare dhe angazhim në fushën e të drejtave të njeriut.

Nëse Komiteti i Asamblesë Parlamentare, i cili propozon një nga tre kandidatët e propozuar nga shteti, heziton, ai gjithashtu paraqet vërejtje se me një numër të vogël votash diferencë i jep përparësi njërit kandidat mbi tjetrin dhe, siç thotë Llazarova-Trajkovska, praktikisht i dërgon një mesazh Asamblesë Parlamentare – kemi një dilemë. I tillë ishte rasti gjatë zgjedhjes së mëparshme të një gjyqtari nga vendi, kur Komiteti i dha përparësi Natasha Gaber, por Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës zgjodhi Jovan Ilievskin.