Përplasje të reja në relacionin Shkup – Sofje, derisa BE-ja pret ndryshimet kushtetuese

Ministria e Punëve të Jashtme e Republikës së Bullgarisë shpreh zhgënjim të thellë dhe dënon kategorikisht deklaratat e kryeministrit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, Hristijan Mickoski. Këto deklarata, siç thuhet në një deklaratë të Ministrisë së Jashtme bullgare, “jo vetëm që shtrembërojnë realitetin, por edhe minojnë përpjekjet për ndërtimin e marrëdhënieve të mira fqinjësore dhe integrimin evropian”, shkruan Portalb.mk.

“Dëshirojmë të theksojmë se çështja e të drejtave të bullgarëve në Republikën e Maqedonisë së Veriut nuk është një mosmarrëveshje dypalëshe mes dy vendeve tona, por një çështje që prek vlerat dhe standardet themelore evropiane. Progresi në procesin e integrimit evropian të RMV-së është i mundur vetëm përmes zbatimit të plotë dhe gjithëpërfshirës të Konsensusit Evropian, të miratuar dhe miratuar nga Këshilli i BE-së në vitin 2022, pjesë e rëndësishme e të cilit janë ndryshimet në Kushtetutën e RMV-së”, thuhet në reagimin e MPJ bullgare.

Nga aty ia bëjnë me dije kryeministrit të RMV, Hristijan Mickoski, se respektimi i të drejtave të pakicave dhe garantimi i barazisë së tyre janë parime themelore të Bashkimit Evropian.

“Në këtë kontekst, Republika e Maqedonisë së Veriut, si vend kandidat për anëtarësim në BE, ka përgjegjësi të harmonizojë legjislacionin dhe praktikën e saj me këto parime”, thuhet në qëndrimin e Ministrisë së Jashtme bullgare.

Ministria e Jashtme bullgare u bën thirrje autoriteteve në Republikën e Maqedonisë së Veriut  që të përmbahen nga retorika që nxit ndarje dhe urrejtje dhe në vend të kësaj të fokusohen në përmbushjen e kritereve për anëtarësim në Bashkimin Evropian, duke përfshirë mbrojtjen e të drejtave të të gjitha bashkësive etnike në vend.

“Vetëm përmes dialogut të sinqertë dhe respektit të ndërsjellë mund të arrijmë zhvillim të qëndrueshëm dhe prosperitet për popujt tanë në një Evropë të bashkuar, thuhet në deklaratë”, porositë shteti bullgar, përmes MPJ-së.

Mickoski: Pse nuk kushtëzohet Shqipëria si Maqedonia, sa i përket bullgarëve?

Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, së fundmi, duke iu përgjigjur pyetjeve parlamentare në Kuvend, theksoi se pyetja thelbësore është pse në këtë vend, ku janë rreth 700-800 bullgarë që deklarojnë se gjuha e tyre amtare është bullgarishtja duhet të përfshihen në Kushtetutë, ndërsa Shqipëria me tetë mijë bullgarë sipas shifrave të regjistrimit nuk e ka atë kërkesë.

“Në regjistrimin e vitit 2011 në Shqipëri janë deklaruar 5.5 mijë maqedonas. Tani janë rreth 2300. Ju thatë 2000, do t’ju korrigjoj, janë afërsisht 2300 dhe diku rreth tetë mijë bullgarë. Ndërkaq, në regjistrimin e vitit 2011, në Shqipëri ka zero bullgarë. Pyetja është kjo: Nëse tani në këtë regjistrim në vitin 2023 janë më shumë se tetë mijë bullgarë, dhe në vitin 2011 ishin 5.5 mijë maqedonas dhe tani janë 2300, teorikisht tre mijë të mbeturit bien nën politikën asimiluese bullgare, siç thoni ju, këta që përbëjnë diferencën e mbetur në tetë mijë, çfarë janë ata, shqiptarët? Ne kujdesemi për pakicën maqedonase kudo. Pyetja e vërtetë është pse në Maqedoni duhet të përfshihen në Kushtetutë rreth 700-800 bullgarë që deklarojnë se gjuha e tyre amtare është bullgarishtja dhe pse Shqipëria nuk e ka atë kërkesë për t’i përfshirë në Kushtetutë këta tetë mijë? Kjo është pyetja thelbësore. Do të doja që të flasim si qytetarë, maqedonas dhe të tjerë, jo vetëm maqedonas, por edhe shqiptarë, turq, boshnjakë, serbë, romë dhe vllehë. Le të shohim pse e lejuam këtë të ndodhë. Kjo është pyetja thelbësore”, tha Mickoski.

Kujtojmë se pas ardhjes në pushtet të VMRO-DPMNE-së, janë përkeqësuar marrëdhëniet mes Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë. Kryeministri Mickoski ka përsëritur disa herë qëndrimin e tij se “qeveria në Shkup është e gatshme të bisedojë me qeverinë bullgare për propozimin e saj për hyrjen në fuqi të ndryshimeve kushtetuese në vend, por pasi Maqedonia të bëhet anëtare e BE-së”.

Përplasjet mes Sofjes zyrtare dhe Shkupit zyrtar po ndodhin, derisa BE po pret nga Maqedonia e Veriut të plotësojë zotimin për ndryshimin e Kushtetutës. Kujtojmë se Maqedonia e Veriut duhet t’i bëjë ndryshimet kushtetuese për të ecur përpara në rrugën eurointegruese. Ato nënkuptojnë përfshirjen e bullgarëve dhe etnive tjera në Kushtetutë.

Kjo vjen si rezultat i asaj që Maqedonia e Veriut pas 17 vitesh me 19 korrik të vitit 2022 filloi bisedimet qasëse me BE-në me mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare, pas miratimit të propozimit francez të cilin Maqedonia e Veriut e miratoi më 16 korrik 2022. Propozimi atë kohë u votua në parlament pa pjesëmarrjen e opozitës së atëhershme e cila tani është në pushtet.

Ndryshimi i Kushtetutës kërkon shumicë prej dy të tretash. Negociatat me BE-në nuk do të fillojnë derisa të bëhen ndryshimet kushtetuese.

• LEXO: “Euractiv”: Sofja porositi Shkupin të qëndrojë në angazhimin e tij ndaj ndryshimeve kushtetuese
• LEXO: Marta Kos: Do të bëj gjithçka që mundem që çështjet dypalëshe të mos mbeten pengesë e vazhdueshme për në BE
• LEXO: Mickoski: Përfshirja e disa qindra qytetarëve në Kushtetutë nuk është problem, problemet vijnë më pas