Platforma e Organizatave për Antikorrupsion: Rekomandimet e KSHPK-së rrisin rrezikun e prokurimeve të dëmshme publike në RMV
Në vend që të kontribuojë në transparencë më të madhe, llogaridhënie dhe luftë kundër korrupsionit, Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit (KSHPK) me rekomandimet e tij për “risqet rregullatore” në Raportin për Rishikimin Kundër Korrupsionit të Ligjit për Qasje të Lirë në Informacion, dërgon sinjale seriozisht kërcënuese për mbylljen e institucioneve dhe krijon mundësi për […]
Në vend që të kontribuojë në transparencë më të madhe, llogaridhënie dhe luftë kundër korrupsionit, Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit (KSHPK) me rekomandimet e tij për “risqet rregullatore” në Raportin për Rishikimin Kundër Korrupsionit të Ligjit për Qasje të Lirë në Informacion, dërgon sinjale seriozisht kërcënuese për mbylljen e institucioneve dhe krijon mundësi për kufizim të të drejtës që publiku të jetë në dijeni. Ky është reagimi i sotëm i Platformës së Organizatave të Shoqërisë Civile për Luftën kundër Korrupsionit ndaj rekomandimeve të KSHPK-së për rishikimin antikorrupsion të Ligjit për Qasje të Lirë në Informata Publike, transmeton Portalb.mk.
Ata shtojnë se rekomandime të tilla minojnë rolin e Komisionit si një institucion kyç për zbatimin e korrupsionit, por gjithashtu hapin hapësirë për abuzime të reja korruptive, veçanërisht në fushën e prokurimit publik.
Siç thotë Platforma, KSHPK rekomandon “rishqyrtimin e nenit që rregullon detyrimin për publikimin e të gjithë dokumentacionit të prokurimit publik”. Kështu, organizatat e shoqërisë civile besojnë se zvogëlimi i transparencës sjell rreziqe të prokurimeve publike korruptive dhe të dëmshme.
“Zbatimi i dispozitës së Ligjit për Qasje të Lirë në të gjithë dokumentacionin për prokurimin publik, koncesionet dhe marrëveshjet e partneritetit publiko-privat (neni 10, paragrafi 1, rreshti 18) deri më tani ka mundësuar rritjen e transparencës dhe qasjes në dokumentet përkatëse nga organizatat e shoqërisë civile dhe mediat. Në këtë mënyrë u zbardhën abuzimet e kryera në një numër të madh procedurash tenderuese për të cilat janë duke u zhvilluar procedura gjyqësore, por edhe janë parandaluar prokurime publike të mundshme korruptive dhe të dëmshme”, thuhet në reagimin e Platformës.
Prandaj, ata gjithashtu konsiderojnë se KSHPK-ja duhet të ketë parasysh se mbrojtja e të dhënave konfidenciale në prokurimin publik tashmë është e rregulluar në Ligjin e Prokurimit Publik, si dhe se Ligji për Qasje të Lirë rregullon qasjen e pjesshme.
Rekomandimi i KSHPK-së për caktimin dhe saktësimin e mëtejshëm të procedurës, si dhe caktimin e afatit për Kuvendin në rastet kur konstaton përfundimin e funksionit dhe shkarkimin e drejtorit të Agjencisë për Mbrojtjen e të Drejtës për Qasje të Lirë në Informacionet Publike dhe zëvendësit të tij, para skadimit të mandatit, sipas Platformës, është i motivuar politikisht.
“Rekomandimi i dhënë tashmë është i rregulluar në Ligjin për Qasje të Lirë që në rast të përfundimit të pozitës apo shkarkimit të drejtorit të Agjencisë, deri në zgjedhjen e drejtorit të ri të Agjencisë, pozitën e drejtorit të Agjencisë e kryen zëvendësdrejtori, me të gjitha kompetencat që kishte drejtori. Kështu që i vetmi argument për këtë rekomandim të KSHPK-së nuk mund të jetë zvarritja, selektiviteti dhe pasiguria në menaxhimin e institucionit”, theksojnë organizatat e shoqërisë civile.
Platforma është e shqetësuar se KSHPK-ja ka gjetur rrezik të transparencës së kufizuar në rrethanat kur Ligji për Qasje të Lirë përcakton formularin për publikimin e informacionit dhe dokumenteve.
“Mosnjohja e çështjes nga KSHPK-ja është shqetësuese kur thotë se “nuk ka kritere të sakta se cilat informacione duhet detyrimisht të publikohet”. Ligji për Qasje të Lirë parashikon që të gjitha informacionet e krijuara dhe të disponueshme për institucionet, me përjashtim (neni 6), janë informacion publik. Ligji madje parashikon edhe institutin e ‘transparencës aktive’, që do të thotë se është përcaktuar informacioni që duhet të publikohet pa u kërkuar. Është e paqartë se cilat kritere rekomandon KSHPK-ja dhe ajo që është edhe më shqetësuese është se flitet për një format pa marrë parasysh fillimin e paralajmëruar të procesit për përgatitjen e Ligjit për të Dhënat e Hapura dhe Ripërdorimin e të Dhënave të Sektorit Publik”, reagojnë organizatat.
Është indikative për platformën që KSHPK-ja vë në dukje “rreziqet rregullative” në Ligjin për Qasje të Lirë, për të cilin fillimi i ndryshimit të Ligjit ishte paralajmëruar 5 muaj më parë, pra më 21 nëntor 2024 dhe aktualisht janë duke u zhvilluar konsultimet publike përmes ENER-it për amendamentet e propozuara.
“KSHPK ka vënë në dukje disproporcionalitet në përgjegjësinë e personave përgjegjës dhe zyrtarë, por nuk ka propozime që e rekomandojnë në mënyrë specifike. Theksojmë se shoqëria civile ka vite që avokon ekzistimin e dispozitave për përgjegjësinë kundërvajtëse të personave përgjegjës, të cilët në mënyrë të paarsyeshme nuk ofrojnë akses në informacion ose pengojnë zyrtarin në zbatimin e vendimit të shkallës së dytë për sigurimin e aksesit në informacion”, thuhet në reagimin e Platformës.
Kështu, Platforma beson se zgjidhjet e propozuara që mund të ndikojnë negativisht në luftën kundër korrupsionit janë të papranueshme dhe në kundërshtim me angazhimet evropiane për hartimin e politikave publike demokratike, gjithëpërfshirëse dhe eksperte.
Ata u bëjnë thirrje institucioneve kompetente, veçanërisht Ministrisë së Drejtësisë dhe Kuvendit, të kenë parasysh mekanizmat ekzistues ligjorë dhe të mos i nënshtrohen udhëzimeve që kufizojnë transparencën, e cila është një mjet kyç në luftën kundër korrupsionit.
Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit (KSHPK) në seancë të mbajtur më 15 prill ka identifikuar rreziqet rregullatore në Ligjin për Qasje të Lirë në Informacione Publike. Rekomandohet rishikimi i nenit që rregullon detyrimin për publikimin e të gjithë dokumentacionit të prokurimit publik në përputhje me Ligjin e Prokurimit Publik, i cili parashikon publikimin e dokumenteve përkatëse, si dhe saktësimin e mëtejshëm të procedurës për përcaktimin e përfundimit të funksionit të Drejtorit të Agjencisë për Mbrojtjen e të Drejtës për Qasje të Lirë në Informacionet Publike dhe zëvendësit të tij.
